Op vrijdag 13 februari 2009, moesten 35 mensen voor de politierechter verschijnen, nadat ze in oktober 2008 waren aangehouden bij de ontruiming van Pretoriusstraat 28 in Amsterdam Oost. Ondanks de aanwezigheid van een grote politiemacht en liefst 2 waterkannonen hebben de bezetters geweigerd het pand vrijwillig te verlaten.
Na een uitgebreide zitting zijn allen door de politierechter vrijgesproken van het ten laste gelegde art 184 (niet voldoen ambtelijk bevel). De rechter motiveerde de vrijspraal voornamelijk op het ontbreken van serieus bewijs in het dossier: het sec niet verlaten van je huis is niet genoeg om voor art 184 te worden veroordeeld. Het OM had wel gepoogd om art 184 aan te kleden met een verhaal over ‘barricades’ die er zouden zijn geweest, maar aangezien noch het OM noch de verdachten daar verder iets over hebben gezegd kon de rechter hier verder niets mee.
Ter zitting hebben de advocaten van de bezetters, Mr Hopman en Mr Jebbink, uitvoerig betoogd dat vervolging op grond van art 184 in dit geval niet zou moeten kunnen. Net zoals in de civielrechtelijke zaak die uiteindelijk leidde tot ontruiming van PS28, is hier ieder komma van de ten lastelegging omgedraaid en beargumenteerd weerlegd. Kort gezegd kan je zeggen dat de ‘sterk arm’ mensen op grond van een civiel vonnis weliswaar mag ontruimen, dat wil zeggen “fysiek uit hun huis verdrijven”, maar het geeft ze nog geen recht om een strafvevolging in te stellen.
Aan het wel of niet aanwezig zijn van barricades, die het OM als reden aanvoerde om art 184 ten laste te leggen, zijn verder weinig woorden vuil gemaakt: het is immers ieders goed recht om zijn deur op slot te doen. De verdachten zelf hebben in meerdere talen het woord genomen, en uitgebereid utgelegd waarom niet zij, die een hard bevochten woonruimte en onmisbaar buurtcentrum tot het laatste moment hebben benut, maar de malafide eigenaars die profiteren van de woningnood moeten worden vervolgd. Zelfs met een penseeltekening en een compleet lied met gitaar nam men het ‘laatste woord’.
De rechter durfde het niet aan om in te gaan op het betoog van de advocaten dat vervolging voor 184 formeel nietig zou moeten zijn, maar hij kon niets anders dan vrijspreken. Het gestelde ‘niet voldoen aan een ambtelijk bevel’ moet immers beschreven worden (maw je moet er actief iets voor doen, als je er alleen toevallig bent is dat geen art 184).
Het Om had niets te beschrijven, er was immers niets gebeurd, en de verdachten hadden collectief gekozen om geen enkele verklaring af te leggen in het strafproces waar het OM ze graag in wilde luizen: geen zaak, dus.
Het pand aan de pretoriusstraat was 7,5 jaar gekraakt en heeft sinds 2001 liefts 6 verschillene eigenaren gehad. De kraakgroep heeft doorheen de jaren een felle strijd in politiek en publieke opinie gevoerd, die uiteindelijk tot strafrechtelijke vervolging van een van deze eigenaren voor hypotheekfraude heeft geleid, evenals tot de eerste successvole BIBOB procedure omtrend een bouwvergunning in Nederland.
Verder huisvestte de pretoriusstraat 28 sinds 2005 het zeer succesvolle buurtcentrum Joe’s Garage, dat zelf in de ogen van het stadsdeelbestuur “als deel van de oplossing” voor de problemen in de transvaalbuurt beschouwd werd.
De bezetting van het pand door 37 mensen uit de buurt, de stad en zelf andere delen van Nederland op de dag van de ontruiming, was tergelijkertijd een teken van solidariteit met de kraakgroep als van weerzin jegens het afhandelen van sociale problemen met louter juridische of politionele middelen.
